شبکه اجتماعی برای کسب و کار
شاید ده سال پیش اگر کسی از لزوم عضویت و فعالیت در شبکه اجتماعی برای کسب و کارها صحبت میکرد، کوچکترین توجهی به او نمیشد. اما امروزه نه تنها در سازمان های بزرگ عنوان شغلی مدیر شبکه های اجتماعی از کلیدی ترین نفرات واحد مارکتینگ به شمار می رود. بلکه سازمان های کوچکتر هم که شاید به دلیل کمبود نیروی انسانی توانایی تشکیل واحد جداگانه یا تیم حرفه ای برای رسیدگی به امور شبکه های اجتماعی را ندارند هم دوست دارند به هر روش ممکن در این پلتفرم ها فعالیت داشته باشند. زیرا کاملا به اثر مثبت شبکه اجتماعی برای کسب و کار خود واقف هستند.
اما از این نکته غافل هستند که شبکه اجتماعی برای کسب و کار شما می توانند درست به همان میزان مخرب نیز باشند. اگر می خواهید روش صحیح فعالیت در شبکه اجتماعی برای کسب و کار خود را بدانید. به صورت گام به گام با این مطلب پیش بروید و سوشیال مدیای خود را مانند حرفه ای ها مدیریت کنید.
از آنجا که هر شبکه اجتماعی با هدف خاصی ایجاد شده در نتیجه به مرور زمان جامعه مخاطب خاص خود را تشکیل داده که این جوامع هر کدام به دلیل برطرف کردن یکی از نیازهای خود در آن پلتفرم عضو هستند. در نتیجه هر محتوایی را نمی تواند در هر شبکه ای نشر داد و انتظار فیدبک یکسان داشت. بسته به نوع کسب و کار شما میزان انرژی، زمان و هزینه ای که به هر شبکه اختصاص می دهید می تواند متفاوت باشد. برای اولویت بندی صحیح باید به 3 سوال زیر پاسخ دهید :
- بیشتر حجم فروش و درآمد شما از نوع B2B است یا B2C و C2C و C2B ؟
- دموگرافی (سن و جنسیت ) مصرف کنندگان عمده محصولات یا خدمات شما به چه صورت است؟
- توانایی تیم تولید محتوای سازمان شما در چه حد است؟
قبل از پرداختن به پاسخ این سوالات بهتر است با خصوصیات بارز چند شبکه اجتماعی بسیار معروف و پراستفاده در ایران آشنا شویم :
اینستاگرام : طبق آمار پربازدیدترین شبکه اجتماعی در ایران است. دموگرافی بخش عمده کاربران این پلتفرم را جوانان و نوجوانان (رده سنی 14 تا 28 سال) تشکیل می دهند. و بنا به نظرسنجی ها اهداف اصلی حضور کاربران در این شبکه اجتماعی دنبال کردن مسائل مربوط به سبک زندگی(لایف استایل)، مسافرت، غذا و مسائل روز جامعه با چاشنی طنز می باشد.
توئیتر : ساختار خاص پلتفرم این شبکه اجتماعی باعث شده که با تمرکز بیشتر بر محتوای متنی، سرعت نشر اخبار و ترندها در آن به مراتب بیشتر ازاینستاگرام است. از لحاظ دموگرافیکی، نوجوانان حضور کمرنگ تر در این شبکه اجتماعی دارند. و جای خود را به میانسالان داده اند (رده سنی 20 تا 40 سال). و طبق مطالعات انجام شده هدف اصلی کاربران از فعالیت در این شبکه اجتماعی، آگاهی هر چه سریع تر از اخبار اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، اما در قالبی مستقل از غول های رسانه ای است. و هر از گاهی کمپین هایی از همین جنس در این پلتفرم راه اندازی می شود.
لینکدین : فضایی بسیار تخصصی با تمرکز بر تسهیل فرآیند کاریابی برای کارجویان و استخدام نیروی کار برای کارفرمایان است. اگر چه در ابتدای فعالیت خود لینکدین صرفا با چنین هدفی استفاده می شد. اما اخیرا به ابزار خوبی برای برندینگ علی الخصوص برای شرکت هایی که محصولات و خدمات B2B ارائه می دهند، بدل گشته است. و مناسب ترین شبکه اجتماعی برای کسب و کار است.
آپارات / یوتیوب : شاید این دو پلتفرم تمام معیار های لازم برای اینکه یک شبکه اجتماعی محسوب شوند را نداشته باشند. اما ما در این دسته بندی به آن ها می پردازیم. دموگرافی کاربران و اهداف هر دسته از حضور در این شبکه ها بسیار متنوع است. اما اخیرا محتوای آموزشی رایگان بیشترین طرفدار را دارد.
تلگرام : بر خلاف مورد قبل تلگرام قطعا یک شبکه اجتماعی نیست، و نوعی اپلیکیشن پیام رسان محسوب می شود. اما قابلیت های فوق العاده ی این نرم افزار برای مدیریت کانال ها و گروه ها باعث شده که در ایران توسط برخی اقشار جامعه به نوعی جایگزین برای شبکه های اجتماعی فوق الذکر در تمام زمینه ها بدل شود. برای کسب و کارها فعالیت در آن خالی از لطف نیست. اما شاید تاثیر کمتری به نسبت دیگر شبکه های اجتماعی داشته باشد. که در ادامه مطلب به آن می پردازیم.
حال به سه سوالی که در ابتدای مطلب پرسیدیم برمیگردیم. و بسته به پاسخ هایی که به آن ها می دهید می توانید پیشنهاد ما را برای اولویت فعالیت در هر یک از این شبکه های اجتماعی ببینید. همچنین اگر نیاز به راهنمایی و مشاوره بیشتر در زمینه فعالیت در شبکه های اجتماعی برای کسب و کارها داشتید. می توانید سوال خود را در قسمت کامنت ها مطرح نمایید. تا دیگران هم از پاسخ ها استفاده نمایند و یا با شماره های موجود در سایت با ما تماس بگیرید.
تاثیر نوع کسب و کار برای فعالیت در شبکه اجتماعی
به طور کلی زمانی که کسب و کار شما از نوع B2B است اهمیت حضور موثر در لینکدین و آپارات / یوتیوب بیشتر از اینستاگرام و توییتر است. ( این یک قاعده کلی است و ممکن است استثناهایی نیز وجود داشته باشند) دلیل این امر آن است که مخاطبان هدف شما به احتمال بیشتری در این دو پلتفرم فعال هستند و حضور حرفه ای شما به بهبود رابطه با مشتری ( به طور مثال با انتشار محتوای آموزشی رایگان در رابطه با محصول خود دریوتیوب ) و افزایش آگاهی از برند منجر می شود.
در طرف مقابل اگر بیزینس شما از انواع B2C / C2C / C2B باشد که یک طرف آن به طور مستقیم با مشتری در ارتباط است، حضور موثر در اینستاگرام باید اولویت اول شما باشد و آپارات/یوتیوب، تلگرام ، توییتر و در نهایت لینکدین می توانند به ترتیب در اولویت های بعدی شما باشند. همان طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم، قطعا محتوای مناسب برای هر کدام از این شبکه های اجتماعی با یکدیگر متفاوت است. که در مطلب “استراتژی تولید محتوا در شبکه های اجتماعی” به تفصیل به آن ها پرداخته ایم تا این مطلب بیش از حد طولانی و حوصله سر بر نشود.
رابطه دموگرافی مشتریان و نوع فعالیت در شبکه اجتماعی
چنانچه قسمت عمده مشتریان شما را خانم ها تشکیل می دهند، بهتر است اولویت فعالیت به ترتیب زیر باشد: اینستاگرام، تلگرام، توییتر، آپارات/یوتیوب، لینکدین و اگر عمده مشتریان شما آقایان هستند ترتیب اولویت به این صورت می تواند باشد : تلگرام، اینستاگرام، آپارات/ یوتیوب، لینکدین، توییتر. جهت رفع هر نوع سوء تفاهم باید اعلام کنم که این ترتیب پیشنهادی نظر شخصی اینجانب می باشد و صرفا مبتنی بر تجربه 7 ساله کاری من در شبکه های اجتماعی است.
این تجربه شکل گرفته از بررسی آمار کمپین های 360 درجه و سوشیال مدیایی است که در اجرای آن ها نقش داشته ام. فلذا از آن جا که من در بیزینس های محدودی فعالیت داشته ام به وضوح ممکن است متخصص دیگری نظری متفاوت داشته باشد چون قطعا بسته به شرایط خاص هر کسب و کار این اولویت ها ممکن است جا به جا شوند. همچنین می توانید از این رفرنس هم برای اطلاعات بیشتر در این باره استفاده نمایید.
از لحاظ سنی هر چه سر و کار شما با طیف نزدیک به نوجوان و جوان باشد اینستاگرام و لینکدین اهمیت بالاتری دارند و برعکس هر چه به میان سال نزدیک تر باشد تلگرام و توییتر هم می توانند نقش موثری ایفا کند.
تناسب توانایی تولید محتوا با میزان فعالیت
در قدم آخر باید طی یک ارزیابی همه جانبه توانایی تیم تولید محتوای خود را در هر یک از زمینه های زیر بسنجید :
- تولید محتوای متنی تالیفی
- تولید محتوای متنی ترجمه
- تولید محتوای تصویری
- تولید محتوای ویدیویی زیر نویس یا دوبله
- تولید محتوای ویدیویی انیمیشنی و خلاق
- تولید محتوای ویدیویی تدوینی و خلاق
اگر تیم شما توانایی تولید محتوای تصویری ویدیویی مناسب را ندارد یا باید حضور موثر در اینستاگرام و آپارات/یوتیوب را فراموش کنید و یا این کار را به یک تیم خلاق و متعهد برون سپاری کنید. در غیر این صورت همچنان اگر تیم تولید محتوای شما تولید محتوای متنی را داشته باشد می توانید در توییتر، لینکدین و تلگرام شانس فعالیت و حضور موثر داشته باشید.
پیشنهاد من این است که اگر برند خود را دوست دارید، هرگز از محتوای کپی شده از پیج های دیگرو با تصاویر و ویدیو های غیر حرفه و بی کیفیت بصری استفاده نکنید. زیرا با توجه به بالارفتن سطح استاندارد پیج های اینستاگرامی، کاربران به خوبی محتوای خوب را از محتوای بد و غیر تخصصی تشخیص می دهند. و این ممکن است باعث شود که نسبت به برند شما حس بی اعتباری پیدا کنند.
در مجموع سعی کردیم در این راهنمای فعالیت در شبکه اجتماعی برای کسب و کارها بیشتر به شما کمک کنیم از بین شبکه های اجتماعی، مهمترین ها را برای بیزینس خود انتخاب نمائید و با این کار تمرکز تیم تولید محتوای خود را بجای کمیت روی کیفیت بگذارید و از تاثیر مثبت چنین حضور فعالی در شبکه اجتماعی بر کسب و کار خود لذت ببرید.